Loyaliteit

De band tussen ouder en kind die heel bijzonder en enig is komt onder druk te staan bij een scheiding, je zou dus kunnen stellen dat quasi elk kind van gescheiden ouders te maken krijgt met een loyaliteitsprobleem. Binnen een scheiding is het  niet helemaal te voorkomen dat kinderen enige tijd worstelen met hun gevoel van loyaliteit (trouw). Dat is wel zwaar voor hen, op dat moment, maar op zich is dat niet erg. Opgroeien gaat nu eenmaal niet vanzelf. Ouders kunnen hun kinderen niet alles besparen en dat hoeft ook niet.

Maar er zijn wel dingen die ouders beter wel of niet kunnen doen om te vermijden dat hun kinderen gekneld geraken in de ergste vorm van een loyaliteitsconflict nl : de gespleten loyaliteit tussen hun ouders. Ze moeten als het ware partij kiezen voor één ouder tegen de andere ouder, terwijl hun wortels bij beide ouders liggen en ze tegenover beiden loyaal willen blijven. Het geven aan de ene ouder wordt dan gelijk aan de andere ouder tekortdoen.

Je zou je in dat geval kunnen voorstellen dat er zich onder het kind een scheuring voordoet waarbij hij met één been op de grond van de vader en met het andere been op de grond van de moeder staat.

Het kind heeft nu twee mogelijkheden:

• Het kan krampachtig proberen zijn loyaliteit aan beiden vast te houden en als de afgrond te groot wordt, valt het erin. Dit zijn de kinderen die zichzelf in verregaande mate opofferen om hun ouders te verbinden: psychosomatische klachten, depressies, zelfmoordpogingen en gedragsproblemen zijn dan bekende syndromen.
• Een andere mogelijkheid is dat het kind zich redt door op één helft te springen en de andere los te laten: “Moeder is goed. Vader is slecht en ik wil niks met hem te maken hebben.” Dan gaat de loyaliteit aan vader ondergronds: onzichtbare loyaliteit.

 

De eigen ontwikkeling wordt afgeremd als hij moet blijven kiezen. Als overlevingsreflex zal het kind  uiteindelijk toch kiezen.

Daarom moeten ouders alert zijn voor de psychische druk op hun kind want:

• hij mag niet meer van twee ouders houden
• hij voelt zich schuldig omdat hij een ouder in de steek laat en ontrouw is.
• hij denkt dat de scheiding zijn fout is omdat hij niet lief genoeg was.
• hij merkt dat zijn ouders ongelukkig zijn.
• hij heeft medelijden met moeder omdat die nu harder moet werken , met vader omdat die alleen is.
• hij het eigen belang opzij zet om de ouders te steunen , hij gaat zich zorgend opstellen
• hij het gevoel heeft de andere ouder te kort te doen en omgekeerd.

 

Ouders kunnen wel een aantal maatregelen nemen om dit loyaliteitsprobleem bij hun kind te beperken o.a.

Loyaliteitsmisbruik vermijden

Dit is het misbruiken van de emotionele toewijding van kinderen om hen zo dingen te laten doen die anderen schade toebrengen met als doel, de relatie tussen het kind en een voormalig partner te verstoten/vervreemden. Zorg dat dit vermeden wordt.

Geef toestemming

Het allerbelangrijkste is dat kinderen van hun ouders toestemming krijgen om van allebei te houden. Deze toestemming moet door ouders duidelijk worden uitgesproken en nageleefd. Ook al ben je zelf nog zo gekwetst en heb je veel moeite om positief over de ander te denken, besef dat dit hoort bij jou leven en dat het voor je kind(eren) van essentieel belang is als hij mag en kan houden van beide ouders. Met jou instemming geef je het grootste voorbeeld van liefde aan je kinderen.

Beheers de conflicten

Maak zo min mogelijk ruzie. Als je toch ruzie hebt gehad, laat je kinderen dan zien dat je in staat bent om je onderlinge conflicten op te lossen. Praat erover dat het weer is opgelost. Langdurige conflicten na de scheiding zijn de belangrijkste oorzaak van loyaliteitsconflicten.

Stel je niet op als slachtoffer

Kinderen kiezen vaak partij voor de ‘zielige’ ouder , de ouder die zich opstelt als slachtoffer van de situatie. Dit kan een manier zijn om een kind aan je te binden en dat gaat altijd ten koste van de andere ouder voortdurend verwijten te maken. Kinderen nemen het vaak op voor deze ouder.

Een kind wil meetellen, maar niet beslissen

Zadel het kind niet op met keuzes en beslissingen die hij niet kan waarmaken.  Je moet een kind niet vragen waar hij het liefste wil wonen. Reageer  neutraal op zijn keuze. Voel het niet als een persoonlijke afwijzing. Laat het kind niet voelen dat jij je daardoor in de steek gelaten voelt. Gun het kind om met plezier bij de andere ouder te zijn.

Maak deandere ouder niet zwart

Praat tegen de kinderen, maar ook tegen anderen (waar de kinderen bij zijn) respectvol over de andere ouder. Het is pijnlijk voor kinderen om slechte dingen te horen over de persoon waar ze zo dol op zijn. Praat niet over kinderalimentatie met het kind of waar het kind bij is. Jouw gevoel dat je niet voldoende geld krijgt, vertaalt het kind als een afwijzing van hemzelf als persoon. Gebruik je kind niet om informatie over het privéleven van je ex in te winnen.

Non-verbale signalen

Let op de subtiele, negatieve non-verbale boodschappen die je uitzendt, zoals grijnslachjes, rollen met de ogen of zuchten zodra de andere ouder ter sprake komt. Let niet alleen op je woorden, maar ook op je intonatie, je manier van doen en je lichaamstaal. Kinderen trappen er niet in als je het ene zegt en het andere laat voelen.

Gunnen

Gun je kind dat hij het leuk heeft bij de andere ouder. Gun je kind dat hij van de andere ouder houdt. Toon hem dat je blij bent als hij het leuk heeft gehad bij de andere ouder. Moedig het kind actief aan om contact met de andere ouder te zoeken.

Bedenk

Dat loyaliteiten van kinderen kunnen wisselen. Als kinderen klein zijn, kunnen ze misschien je kant kiezen omdat ze medelijden met je hebben, als ze groot zijn kunnen ze zich daarom juist tegen je afzetten.

Loyaliteitsproblemen kunnen over generaties heen blijven bestaan, waarbij bijvoorbeeld een ouder bepaald gedrag kan vertonen waarmee hij (zichtbaar of onzichtbaar) loyaal is aan zijn eigen ouder.

Ook al wordt aan een kind duidelijk gezegd dat het niet hoeft te kiezen tussen zijn ouders en hou je je zo goed mogelijk aan alle tips, dan kan het kind toch nog het gevoel hebben een keuze te moeten maken. Soms is er gewoon meer tijd nodig voordat het vertrouwen bij het kind na een scheiding weer hersteld is.